TR
Giriş Yap
Sepetim
Röle Nedir?
Elektrik ve elektronik alanlarında sıkça kullanılan bir bileşen olan röle, elektrik devrelerini kontrol etmek ve yönlendirmek için kullanılan bir anahtarlama cihazıdır. Röleler, bir elektrik sinyali veya manyetik alan kullanarak bir anahtarın açılmasını veya kapanmasını sağlar. Temel olarak, bir röle bir elektrik devresinin bir bölümünü, bir başka devre üzerinden kontrol etmeye yarar.
Röle Ne İşe Yarar?
Röleler, elektriksel sinyalleri elektriksel cihazların kontrolü için kullanılabilir hale getirirler. Bu, çok çeşitli uygulamalarda faydalıdır. Örneğin, röleler otomobil farlarını açmak veya kapatmak, evdeki ısıtma ve soğutma sistemlerini kontrol etmek, endüstriyel makineleri çalıştırmak gibi birçok farklı görevi yerine getirebilirler. Röleler, röle, düşük akımlar kullanarak yüksek akım çeken cihazları anahtarlama görevinde kullanılan devre elemanıdır.
Röle Çeşitleri
Farklı kullanım alanlarına göre farklı röle çeşitleri bulunmaktadır. Sıklıkla kullanılan röleler ise şu şekildedir:
Reed Röle Nedir?
Reed röle, yapı olarak içi asal gaz ile doldurulmuş ve içerisinde iki tane kontak bulunan röle tipidir. Reed röleler manyetik alan etkisi ile iletim/kesim durumuna geçerler, yani kontakları manyetik alan etkisi ile çalışır. Örneğin reed röleye bir mıknatıs yaklaştırıldığında kontak durumları değişmektedir. En yaygın kullanım alanları hırsız alarm sistemleridir.
Reed Röle Ne İşe Yarar?
Reed röleler, manyetik bir alanın varlığını algılayarak bir anahtarı açma veya kapama görevini yerine getirirler. Bu nedenle, reed röleler sıklıkla manyetik anahtarlamanın gerektiği yerlerde kullanılır. İşte reed rölelerin bazı kullanım alanları:
Endüstriyel Otomasyon: Reed röleler, otomasyon sistemlerinde kullanılarak makinelerin ve sistemlerin kontrol edilmesine yardımcı olur. Manyetik alanlar, belirli işlemleri tetiklemek veya durdurmak için kullanılabilir.
Güvenlik Sistemleri: Reed röleler, güvenlik sistemlerinde manyetik anahtarlarla birlikte kullanılır. Kapı ve pencere gibi yerlerde kullanılan manyetik anahtarlar, bir kapı veya pencere açıldığında reed röleyi tetikleyerek bir alarmı etkinleştirebilirler.
Telekomünikasyon: Telefon santralleri ve iletişim ekipmanlarında manyetik anahtarlar ve reed röleler, bağlantıları kontrol etmek ve yönlendirmek için kullanılabilirler.
Taşıma Sistemleri: Reed röleler, asansörler, yürüyen merdivenler ve konveyör sistemleri gibi taşıma sistemlerinin güvenliği ve kontrolünde kullanılabilirler.
Medikal Cihazlar: Medikal cihazlar, manyetik anahtarlar ve reed rölelerle birlikte kullanılarak cihazların çalışmasını kontrol edebilir. Örneğin, manyetik bir anahtarla bir hasta yatağının pozisyonu kontrol edilebilir.
Otomotiv Sektörü: Otomotiv sektöründe reed röleler, araç içi ve araç dışı uygulamalarda kullanılır. Arabaların kapıları, pencere kaldırma mekanizmaları ve farlar gibi birçok işlev, manyetik anahtarlar ve reed rölelerle kontrol edilebilir.
Termik Röle Nedir?
Termik röleler, aşırı ısınma durumlarını algılamak ve kontrol devresini kesmek için kullanılan rölelerdir. Bu röleler, genellikle motorların aşırı ısınmasını engellemek veya tehlikeli durumları önlemek amacıyla kullanılır. Termik röleler, bir termal eleman tarafından algılanan sıcaklık değişikliklerini izler ve gerektiğinde devreyi keser.
Solid State Röle Nedir?
Solid State Röle, geleneksel elektromekanik rölelerin yerini almak için tasarlanmış bir elektronik bileşendir.Solid State Röleler, elektrik sinyallerini kontrol etmek ve anahtarlama işlevlerini gerçekleştirmek için kullanılır. Temel olarak, giriş sinyalini alır ve çıkış devresini kontrol ederek anahtarlamayı gerçekleştirir. İşte Solid State Röle'nin bazı temel özellikleri:
Elektromekanik Rölelerden Farkı:Solid State Röleler, elektromekanik rölelere göre hareketli parçalar içermez. Bu nedenle, mekanik aşınma ve yıpranma gibi sorunlara karşı daha dayanıklıdır.
Manyetik Alan Kullanmaz: Solid State Röleler manyetik alan yerine yarı iletken bileşenler kullanır. Bu, daha hızlı anahtarlamayı ve daha az enerji tüketimini mümkün kılar.
Hızlı Anahtarlama: Solid State Röleler çok hızlı anahtarlamayı destekleyebilirler, bu da bazı uygulamalarda avantaj sağlar. Elektromekanik röleler daha yavaş olabilir.
Sessiz ve Titreşimsiz: Elektromekanik röleler anahtarlandığında tipik olarak bir ses çıkarır ve titreşebilirler, bu da bazı hassas uygulamalarda sorunlara neden olabilir. Solid State Röleler sessiz ve titreşimsiz çalışır.
Uzun Ömürlü: Mekanik aşınma ve yıpranma olmadığı için SSR'ler genellikle uzun ömürlüdürler.
Yüksek İzolasyon:Solid State Röleler, giriş ve çıkış devreleri arasında yüksek düzeyde elektriksel izolasyon sağlarlar. Bu, çeşitli uygulamalarda güvenlik açısından önemlidir.
Solid State Röleler, birçok farklı uygulamada kullanılır. Özellikle endüstriyel otomasyon, kontrol sistemleri ve güç anahtarlaması gibi alanlarda sıkça tercih edilirler. Ayrıca, alternatif akım (AC) veya doğru akım (DC) anahtarlamayı destekleyen farklı tipleri bulunur, bu da çeşitli elektriksel gereksinimlere uyum sağlamalarını sağlar.
SSR'ler, yüksek güvenilirlik, uzun ömür ve hızlı anahtarlamayı arayan uygulamalar için iyi bir seçenek olabilirler.
Kaçak Akım Rölesi Nedir?
Kaçak akım koruma rölelerinin amacı yalıtım hatası bulunan, bu sebeple belirlenen akım değerlerinden daha fazla akımın geçtiği devrelerde enerjiyi kesmektir. Sistemdeki giren akım ve çıkan akımın denk olmaması, rölenin çalışmasını sağlar. Yani iki akımın oluşturduğu manyetik alan sıfırdan farklıysa kontak durumları değişir. Çalışma standartlarını belirleyen yönetmeliğe göre 30 mA akım değerinde kişi (hayat koruma) fonksiyonunu, 300 mA akım değerinde ise tesisat (yangın koruma) fonksiyonunu gerçekleştirmektedir.
Zaman Rölesi Nedir?
Zaman röleleri, kontak durumları belli bir süre dolduktan sonra değişen rölelerdir. Süre kullanıcı tarafından belirlenir. Zaman rölelerinden bazıları enerji aldıktan sonra gecikme süresinin dolmasını bekler ve ondan sonra kontak durumunu değiştirir, bazıları ise üzerindeki enerji kesildikten sonra bu işlemi gerçekleştirir.
Motor (Faz) Koruma Rölesi Nedir?
Faz koruma röleleri, faz sinyallerini ölçerek motorlarda oluşabilecek olumsuzlukları önlemek amacı taşırlar. Kontrol ettikleri fazlardan herhangi birinin olmaması motorda aşırı ısınma ve sonrasında kısa devre olarak yanma sorunu oluşturacaktır. Fazlarda herhangi bir eksiklik yoksa, kontrol edilen fazların sırasının doğru olmadığı durumlarda sistem yine hasar görebilir. Bunun haricinde önceden belirlenen faz ayarlarının dışındaki durumlar yaşanması da olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Tüm bu olumsuzlukları önlemek amacıyla bu tip röleler kullanılmaktadır.
Röle Çalışma Prensibi
Rölelerin çalışma prensibi oldukça basittir. Elektromekanik bir röle düşünün; bir elektrik akımı, rölenin bobinini sarmış olan bir manyetik alan oluşturur. Bu manyetik alan, anahtarı çeker ve böylece anahtar kontaklarını açar veya kapatır. Kontaklar, anahtarın durumuna göre bağlantıları açar veya kapatır, bu da kontrol edilen devrenin çalışmasını veya durmasını sağlar.
Termik röleler, sıcaklık arttıkça içerdikleri termal elemanın genleşmesi nedeniyle çalışır. Belli bir sıcaklık eşiğine ulaşıldığında, termal eleman devreyi keser ve bağlantıyı keser, böylece kontrol edilen sistemi aşırı ısınmadan korur.
